Berserk จากตัวตนที่มีจริงในประวัติศาสตร์ สู่การสานต่อตำนานอย่างไม่สิ้นสุด
เชื่อว่าใครที่เป็นคอการ์ตูนผ่านพ้นช่วงเวลาก่อนการแพร่หลายของอินเตอร์เน็ท Berserk ถือเป็นหนึ่งในการ์ตูนอมตะที่ทุกคนต่างกล่าวขาน หากเทียบกับบรรดาการ์ตูนอมตะที่ผู้คนหยิบยกมาพูดถึงหรือเป็นตัวแทนภาพจำของการ์ตูนญี่ปุ่นอย่างแพร่หลาย เบอร์เซิร์กอาจเสียเปรียบกว่าเรื่องอื่นอยู่สักหน่อยด้วยทั้งในส่วนงานภาพ เนื้อหา หรือพื้นเพตัวละคร ทั้งหมดล้วนถูกวางกรอบไว้ในโลกอันมืดมนที่เต็มไปด้วยความรุนแรงและดิบเถื่อน จนหลายคนที่ลองอ่านอาจรู้สึกว่ามีเนื้อหาที่หนักเกินจนไม่เหมาะกับเด็ก อีกทั้งด้วยความที่มีเนื้อหาสวนกระแสการ์ตูนยอดฮิตในสมัยนั้น แม้ทำให้ผู้อ่านหลายคนได้เปิดโลกและรู้จักดาร์กแฟนตาซีเป็นครั้งแรก ก็ทำให้นี่เป็นหนึ่งในการ์ตูนที่ถูกเพ่งเล็งที่สุดเรื่องหนึ่ง
แต่ระยะทางพิสูจน์ม้า กาลเวลาพิสูจน์คน ถึงไม่ได้ฉูดฉาดหรือแพร่หลายมากเท่ากับการ์ตูนยอดฮิตไม่ว่าจะเป็นรุ่นพี่อย่าง Dragon ball หรือรุ่นน้องแบบ One piece แต่ช่วงเวลาที่ผ่านมาก็ชัดเจนว่าความนิยมและเหนียวแน่นของแฟนคลับการ์ตูนเรื่องนี้ไม่ได้ลดลง ต่อให้มีเสียงบ่นกันระงมหรือมีข่าวลือเชิงลบออกมาประปราย แต่เรายังเฝ้ารอตอนใหม่ของการ์ตูนเรื่องนี้อย่างไม่รู้เบื่อ กับเรื่องราวชวนติดตามที่ทำให้เราอยากรู้ว่าเมื่อถึงปลายทาง กัชท์ตัวเอกของเรื่องจะสามารถเอาคืนเพื่อนรักหักเหลี่ยมโหดอย่างกรีฟิสเช่นไร
สำหรับผู้ติดตามอ่านเบอร์เซิร์กมายาวนาน แน่นอนว่าพวกเราต้องรู้จักและเอาใจช่วยตัวเอกอย่างกัชท์(อย่างน้อยก็ตัวผู้เขียนนี่ล่ะ) นักรบเดนตายตาเดียวผู้มีแขนกลเหล็กและสะพายดาบเล่มยักษ์เอาไว้บนแผ่นหลัง กวัดแกว่งฆ่าฟันปีศาจหรือใครก็ตามที่ขวางหน้า โดยมีเป้าหมายคือการไล่ล่าไปถึงตัวของกรีฟิส อดีตเพื่อนรักผู้ทรยศและช่วงชิงทุกอย่างไปจากเขา กัชท์คือชายผู้ปราศจากพลังพิเศษหรือเวทมนตร์ใดๆ มีเพียงมันสมองและสองมือ ใช้ความบ้าเลือดและเดือดดาลเข้าต่อกรกับอสูรกายร่างยักษ์ อาศัยความเป็นมนุษย์และดิบเถื่อนเข้าต่อกรกับศัตรูผู้น่าสะพรึงกลัวอย่างสุดกำลัง กลายเป็นความลุ้นระทึกและชวนให้ขบคิดว่าคนธรรมดา(แต่เก๋า)อย่างกัชท์จะใช้วิธีการใดลากไส้ปีศาจตัวต่อไป สะสางความแค้นตะบันหน้ากรีฟิสอย่างสะใจแค่ไหน รวมถึงเมื่อใดที่นักรบคลั่งของเราคนนี้จะได้อยู่อย่างเป็นสุข กลับมาหลับพักผ่อนเคียงข้างคนรักอย่างแคสก้าเสียที
ด้วยการเดินเรื่องในช่วงยุโรปยุคกลางและโลกแฟนตาซีที่มีทั้งเวทมนตร์และเผ่าพันธุ์อันหลากหลาย ปฏิเสธไม่ได้ว่าเนื้อหาของเบอร์เซิร์กก็ได้รับแรงบันดาลใจจากปรัมปราฝั่งยุโรปอยู่มาก และบางส่วนก็เป็นสิ่งมีตัวตนอยู่ในประวัติศาสตร์ด้วยเช่นกัน
ที่มาของชื่อเรื่องกับตัวตนที่ถูกนับเป็นต้นแบบของกัชท์
ชื่อ Berserk มาจากตัวตนที่มีอยู่จริงอย่าง Berserker สันนิฐานว่ามีรากศัพท์จาก Berserkr ในภาษานอร์สโบราณ พวกเขาคือกลุ่มนักรบในประวัติศาสตร์ช่วงสมัยยุคกลาง เป็นนักรบชาวนอร์สหรือที่หลายคนคงคุ้นเคยกับคำว่าไวกิ้ง พวกเขาต่างจากนักรบตามความเข้าใจทั่วไปตรงสิ่งที่พวกเขานุ่งห่มไม่ใช่เกราะเหล็กแต่เป็นหนังสัตว์ปกคลุมทั้งตัว ด้วยศาสนาที่นับถือและการบูชาเทพเจ้าของในสมัยนั้น พวกเขาเชื่อว่าการนุ่งห่มหนังสัตว์จะทำให้ได้รับการอวยพรจากเทพเจ้า เมื่อนำมาห่มทับร่างกายของตัวเองด้วยหนังสัตว์ที่เป็นสัญลักษณ์จะได้รับพรจากเทพองค์นั้นๆ รวมทั้งได้พละกำลังและความดุร้ายของสัตว์เหล่านั้นมาด้วย สัตว์ที่ได้รับความนิยมในการนำมานุ่งห่มคือหมีและหมาป่า ด้วยเป็นเป็นสัญลักษณ์แทนตัวของธอร์และโอดิน
เบอร์เซิร์กเกอร์คือตัวตนที่อยู่เคียงคู่ตำนานชาวนอร์สมายาวนาน กับกลุ่มนักรบหัวหอกผู้ไม่สวมเสื้อเกราะ ดาหน้าเข้าฆ่าฟันโดยไม่สนใจชีวิตของตัวเอง ด้วยความเชื่อเกี่ยวกับเทพเจ้าที่ผูกพันกับการต่อสู้และสงคราม หากพวกเขาตายในสนามรบอย่างกล้าหาญปลายทางของพวกเขาคือวัลฮัลลา สรวงสรรค์ของเหล่านักรบที่ทำให้พวกเขาได้เสพสุขกับการดื่มกิน ดนตรี และการต่อสู้อย่างไม่สิ้นสุด การตายในสนามรบสำหรับเหล่าเบอร์เซิร์กเกอร์ไม่ได้น่าเศร้าแต่ถือเป็นเกรียติยศ นั่นทำให้พวกเขาเจนจัดในการรบมุ่งหน้าเข้าหาศัตรูอย่างไม่กลัวตาย ด้วยจุดหมายในการแสวงหาสนามรบที่ควรค่าแก่การทิ้งชีวิตตน
นอกจากในด้านจิตใจจะเต็มเปี่ยมจากความเชื่อและร่างกายที่เปลือยท่อนบนห่มทับเพียงหนังสัตว์ สร้างความรู้สึกทรงพลังเป็นสัญลักษณ์ความป่าเถื่อนให้แก่นักรบกลุ่มนี้แล้ว อีกขั้นตอนที่สำคัญคือการทำให้พวกเขาเมามายที่ใช้ขับกล่อมสติ หนึ่งในพิธีกรรมก่อนออกรบที่สำคัญคือการใช้สารหลอนประสาทบางชนิดเสพไปในร่างกาย ทำให้เกิดอาการเมามายและเห็นภาพหลอนลดทอนความกลัวที่เคยมี คาดว่าน่าจะเป็นสารที่ได้มาจากเห็ดเมาหรือเห็ดมีพิษบางชนิดที่เป็นสารเสพติดใส่ลงไปในเหล้าหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เมื่อนำมารวมกับการสร้างภาพลักษณ์ภายในใจและความเชื่อดั้งเดิม เท่านี้นักรบบ้าเลือดไม่กลัวตายก็เสร็จสมบูรณ์
เมื่อเบอร์เซิร์กเกอร์ยาตราเข้าสู่สนามรบ สิ่งแรกที่พวกเขาทำคือการเห่าหอน ร้องคำราม จนกัดขอบโล่เพื่อข่มขวัญศัตรู และทันทีที่การรบเริ่มขึ้นจุดหมายของพวกเขามีเพียงการตรงเข้าไปฉีกทึ้งทุกสิ่งที่ขวางหน้า ด้วยเรี่ยวแรงและพละกำลังมากกว่าปกติจากฤทธิ์ความึนเมา รวมถึงไม่รู้สึกรู้สาไม่ว่าถูกทำร้ายด้วยอาวุธหรือเปลวเพลิง แม้แต่ความตายไม่ว่าของตัวเองหรือพวกพ้องยังไม่อาจหยุดยั้งสิ่งมีชีวิตเหล่านี้ได้ นั่นทำให้พวกเขากลายเป็นกลุ่มนักรบผู้เป็นที่โจษจันไปทั่วยุโรป
มาถึงตรงนี้คิดว่าแฟนการ์ตูนเบอร์เซิร์กก็น่าจะเริ่มเข้าใจแล้ว ถึงกัชท์จะไม่ได้เปลือยท่อนบนและใส่เกราะหนักไว้ตลอด แต่ภาพลักษณ์ความป่าเถื่อน บ้าคลั่ง กระหายเลือดเหล่านั้น ตกทอดมาถึงชายหนุ่มอดีตทหารรับจ้างผู้นี้อย่างเข้มข้น ตลอดช่วงเวลาที่เขาอยู่ใต้ร่มธงกองทหารเขาก็ไม่เคยทำหน้าที่อื่นนอกจากแนวหน้า อีกทั้งช่วงหลังเกราะหมาป่าที่กัชท์ใช้เมื่อดึงพลังมาใช้งานถึงขีดสุดจะทำให้เขาขาดสติ ฆ่าฟันทุกคนไม่เลือกหน้าจนกว่าจะไม่มีสิ่งใดหลงเหลือโดยไม่สนสภาพร่างกาย ไปจนหมวกที่มีลักษณะคล้ายหมาป่าที่เข้ามาปกคลุมศีรษะ ภาพลักษณ์ของชายหนุ่มจึงไม่ต่างจากนักรบกระหายเลือดผู้เคยรุ่งโรจน์ในหน้าประวัติศาสตร์ อาจต่างไปสักหน่อยตรงเขาไม่จำเป็นต้องใช้สารมึนเมาใดมาคอยช่วย มีแค่ความโกรธเกรี้ยวและแรงแค้นที่เคยมีต่อเพื่อนรักผู้พรากทุกสิ่งไปจากเขาคอยหล่อเลี้ยงอย่างเดียวก็เพียงพอ
แท้จริงการที่กัชท์ใช้แขนเหล็กที่เป็นแขนเทียมติดตั้งกลไกไว้ ยังคล้ายคลึงกับอัศวินคนหนึ่งในยุโรปคือ Gotz von Berlichingen ที่นอกจากจะมีแขนเหล็กยังเคยผ่านสงครามมามากมายจนเจนจัด อีกทั้งตั้งกองทหารรับจ้างของตัวเอง ได้รับการว่าจ้างและเข้าร่วมสงครามนับครั้งไม่ถ้วนโดยไม่เลือกฝักฝ่าย จากประวัติเรียกว่ามีส่วนคล้ายคลึงกับกัชท์มาก ติดที่อ.มิอุระออกมายืนยันเองว่าเขาไม่ใช่ต้นแบบของกัชท์ และท่านก็พึ่งทราบถึงตัวตนของอัศวินคนนี้ตอนมีคนไปถามถึง ดังนั้นจึงไม่ขอลงลึกในรายละเอียดเพียงฝากไว้ให้เป็นเกร็ดความรู้
หน้ากระดาษที่มาถึงจุดสิ้นสุดของชายผู้อุทิศชีวิตให้ผลงาน
ปัญหาเดียวของการ์ตูนในตำนานเรื่องนี้คือสังขารของอาจารย์มิอุระผู้เขียนเอง หลังจากการหักโหมงานมายาวนานมันก็เริ่มส่งผลกระทบกับร่างกาย นั่นทำให้นับตั้งแต่ช่วงปี 2006 เป็นต้นมาที่เริ่มมีการหยุดออกบ่อยขึ้นทุกที ก่อนมีข่าวออกมาว่าสาเหตุที่อ.มิอุระต้องชะลอการเขียนงานนั้นมาจากปัญหาสุขภาพ แม้จะมีความพยายามในการปรับตารางการทำงาน เปลี่ยนแปลงตัวเองจากคำแนะนำของรุ่นพี่มาบ้างแต่ไม่ได้ช่วยนัก จำนวนตอนที่ออกนับวันมีแต่ลดลงด้วยการหันไปเขียนเรื่องสั้น หรือควบคุมดูแลงานในส่วนของเบอร์เซิร์กในรูปแบบอนิเมชั่นช่วงปี 2017 กระนั้นก็ยังมีข่าวลือภายในอินเตอร์เน็ทในเชิงเสียหายว่ากล่าวอาจารย์อยู่หลายครั้ง ซึ่งตัวอาจารย์เองและทางต้นสังกัดก็ปฏิเสธเรื่องนั้นมาตลอด
ที่ผ่านมาคุณภาพงานของเบอร์เซิร์กไม่ว่าส่วนของเนื้อเรื่องหรืองานภาพมีแต่เพิ่มขึ้นไม่เคยลดลง เห็นได้จากบางตอนที่อาศัยแค่ภาพในการเล่าโดยไม่มีบทสนทนาหรือตัวอักษรมาอธิบาย เท่านั้นก็มากพอยืนยันถึงความเชื่อมั่นในฝีมือและน่าทึ่งของงานภาพที่สามารถหาดูได้จากเบอร์เซิร์กในช่วงหลัง เห็นชัดว่าตัวอาจารย์ยังขัดเกลางานออกมาให้ดีที่สุดสมกับที่หยุดไป อ.มิอุระยังเคยบอกเอาไว้เกี่ยวกับเส้นทางชีวิตของด้วยว่า ”การต้องแก่ตัวไปแบบนี้คงรู้สึกแย่ถ้าสิ่งที่เป็นความสุของผมจะกลายเป็นความทุกข์ แต่ผมก็ยังอยากวาดไปเรื่อยๆ จนกว่าจะอายุ 90 ผมอยากทุ่มเทตัวเองให้ผลงานของผมครับ” และสิ่งที่แกทำทั้งชีวิตก็เป็นไปตามนั้น แม้ต้องหยุดพักยาวนานบางครั้งหายหน้าหายตาไปบ้างแต่ไม่เคยย่อท้อ เช่นเดียวกับคนอ่านมากมายที่คาดหวังและอยากรู้ตอนจบของการ์ตูนเรื่องนี้
น่าเศร้าที่สุดท้ายตัวอ.มิอุระก็ไม่ได้ทำอย่างที่หวัง ในวันที่ 6 พฤษภาคม 2021 ที่ผ่านมาอ.มิอุระจากไปด้วยเส้นเลือดแดงฉีกขาดเฉียบพลัน และประกาศออกมาต่อสาธารณะในวันที่ 20 พฤษภาคม 2021 สร้างความเศร้าโศกและใจหายให้กับแฟนคลับของเรื่องนี้ทั่วทุกมุมโลก ด้วยสุดท้ายเรื่องราวอันเข้มข้นกับบทสรุปของกัชท์และกรีฟิส สองตัวละครเด่นแห่งเบอร์เซิร์กที่คุ้นหน้าคงไม่มีวันถึงบทสรุปปลายทาง เราคงไม่มีวันได้รู้ว่าพวกเขาจะลงเอยอย่างไรไปตลอดกาล
แต่ถ้าจะบอกว่านี่คือบทสุดท้ายของเบอร์เซิร์กก่อนจะจางหายไปตามกาลเวลาในสักวันไหม? ผมกลับไม่คิดแบบนั้น
สู่บทใหม่ของตำนานที่ไร้จุดจบแต่ไม่ได้หมายถึงการสิ้นสุด
ดังที่บอกไปว่าเบอร์เซิร์กคือตำนานของเรื่องราวดาร์กแฟนตาซีที่มืดมน ดิบเถื่อน และชั่วร้าย เต็มไปด้วยเรื่องราวด้านลบมากมายภายในเรื่อง ไม่ว่าจะมาจากศัตรูมากมายที่พบหน้าหรือจากตัวเอกอย่างกัชท์เอง ต้องบอกว่านี่เป็นต้นแบบให้นักวาดและนักเขียนมากมายที่เคยมีโอกาสติดตาม ไม่ว่าจะได้อ่านและรับชมการ์ตูนเรื่องนี้ต่างใช้เป็นแรงบันดาลใจคอยผลักดัน หวังว่าสักวันตนจะสามารถสร้างงานได้ทัดเทียมกับอ.มิอุระบ้าง เป็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นหลังได้อ่านการ์ตูนเรื่องนี้และส่งผ่านมันไปถึง ไม่ว่าจะเป็นนักอ่านหรือนักเขียนการ์ตูนจากส่วนใดของโลก ทำให้เราเห็นได้จากผลงานวาดมากมายที่ระลึกถึงอ.มิอุระไม่ขาดสาย และได้แต่หวังว่าหลังจากไปอาจารย์จะได้พักผ่อนอย่างสงบเหมือนเนื้อเรื่องของกัชท์ในปัจจุบัน
ไม่อยากนำไปเทียบเคียงแต่ต้องยอมรับว่าเบอร์เซิร์กคือการ์ตูนเลื่องชื่อเรื่องแรกที่เปิดตำนานดาร์กแฟนตาซีให้ผู้คนได้รู้จัก ก่อนการมาถึงของทั้ง Game of throne หรือ The Witcher ที่กลายเป็นกระแสนิยมในสมัยนี้เสียอีก แน่นอนว่าสิ่งนี้มีความหมายมันคือการสร้างโลกอันน่าหลงใหลจนทำให้ผู้เสพผลงานเดินตาม สร้างผลงานของตัวเองโดยบางครั้งมีการหยิบเอาผลงานที่ตัวเองชื่นชอบไปเป็นต้นแบบ หวังจะได้แบ่งปันความชื่นชอบนี้ให้แก่ผู้คนได้รู้จัก
แน่นอนว่าเบอร์เซิร์กก็เป็นต้นแบบของสื่อบันเทิงร่วมสมัยเรื่องอื่นทั้งในญี่ปุ่นเองหรือต่างประเทศก็ดี อย่างการ์ตูนชื่อดังอย่าง Black cover ที่หยิบเอาภาพลักษณ์หรือรูปลักษณ์หน้าตาของเบอร์เซิร์กไปบางส่วน(แต่ดัดแปลงให้เข้ากับทุกเพศทุกวัยได้มากขึ้น) หรืออย่างสื่อบันเทิงตะวันตกที่ยกตัวอย่างได้ชัดเจนที่สุดคือ เกมตระกูล Soul ของทีมพัฒนา FromSoftware ผู้ให้กำเนิดเกมฮิตทั่วบ้านทั่วเมืองอย่าง Demon soul และ Dark soul ทั้งสามภาค ที่ถ่ายทอดความเป็นดาร์กแฟนตาซีสุดดิบเถื่อน ที่เราต้องขวนขวายดิ้นรนเอาตัวรอดจากสารพัดความโหดร้ายที่ประดังประเดเข้ามาบนโลก ที่หลายฉาก ศัตรูหลายตัว หรืออาวุธกับชุดเกราะหลายชิ้น ต่างมีกลิ่นอายและเอกลักษณ์ของเบอร์เซิร์กที่เราชินตาไม่ขาดสาย และทำให้เราเข้าใจว่าการต้องดิ้นรนภายใต้โลกอันโหดร้ายแบบกัชท์มันไม่ใช่เรื่องง่ายเลย(จริงๆ)
การจากไปของอ.มิอุระอาจทำให้เบอร์เซิร์กไม่มีวันถึงตอนจบแต่อาจไม่เป็นแบบนั้นเสมอไป บางครั้งนักวาดหรือนักเขียนบางท่านอาจมีการวางโครงเรื่องทิ้งไว้แล้วให้ผู้ช่วยหรือคนอื่นมาสานต่อ เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นกับนิยาย Zero no tsukaima ที่อาจารย์โนโบรุ ยามากุจิที่เสียชีวิตจากโรคมะเร็งในวันที่ 4 เมษายน 2013 แต่ด้วยความที่เขารู้ตัวอยู่ก่อนหลังจากตรวจพบ ก่อนเริ่มทำการรักษาตัวเขาเลยทิ้งโครงเรื่องทั้งหมดไว้ล่วงหน้า แม้เขาจะจากไปอย่างน่าเศร้าก่อนทันได้เขียนเล่มสุดท้าย แต่ภายหลังผู้ช่วยของเขาก็ออกมาสานต่อให้มันได้จบบริบูรณ์ตามความตั้งใจ ดังนั้นสำหรับท่านที่คาดหวังตอนต่อของเบอร์เซิร์กอาจไม่สิ้นไร้ไม้ตอกเสียทีเดียว
สำหรับผมแม้จะเสียดายการ์ตูนที่ตามมายาวนานนับตั้งแต่เริ่มอ่านหนังสือการ์ตูน แต่ก็ต้องยอมรับว่าบางทีเนื้อเรื่องในตอนนี้กับการที่กัชท์ออกทะเลล่องเรือเดินทาง มีพวกพ้องมากมายรายล้อมขัดภาพลักษณ์ความเป็นนักรบวิปลาสที่ชินตาตอนต้นเรื่อง อยู่ร่วมกับมิตรสหายที่เชื่อมั่นพร้อมจะช่วยเหลือทดแทนกองพันเหยี่ยวที่จากไป เฝ้ามองแคสก้าคนรักเริ่มอาการดีขึ้นหลังจากเสียสติไปหลายปี ได้หลับพักผ่อนอย่างวางใจอีกครั้งหลังจากต้องต่อสู้มาตลอดแทบไม่ได้หยุดพัก ถึงไม่ใช่ตอนจบที่ตรงใจหรือคิดไว้แต่อาจเป็นตอนจบที่ทำให้กัชท์มีความสุขที่สุดแล้วก็เป็นได้ ปล่อยให้กรีฟิสเล่นบทคนดีฮีโร่บ้าอำนาจอย่างที่ต้องการแล้วไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวอะไรอีกก็ฟังดูเป็นตัวเลือกที่ไม่เลว เพราะอย่างน้อยกัชท์ที่ต้องทนทุกข์ทรมานมาทั้งชีวิตก็ไม่ต้องสูญเสียอะไรอีก แม้จะเสียดายตอบจบที่แท้จริงของอ.มิอุระที่กล่าวไว้ว่าเบอร์เซิร์กจะจบลงอย่างมีความสุขก็ตาม
เรื่องเดียวที่ผู้เขียนแน่ใจมีเพียงไม่ว่าในวันหน้าจะเป็นเช่นไร เบอร์เซิร์กจะมีตอนจบแบบไหน จะมีการสานต่อหรือไม่ แฟนคลับหรือผู้ที่หลงใหลในการ์ตูนเรื่องนี้จะไม่มีวันปล่อยให้มันหายไป แต่จะตกทอดเรื่องราวนี้และเล่าขานว่าครั้งหนึ่งเคยมีการ์ตูนที่ยอดเยี่ยมที่สุดเรื่องนี้อยู่บนโลก ทำให้ทุกคนได้รู้ว่านี่คือผลงานการ์ตูนที่ดีที่สุดเรื่องหนึ่งบนโลก
“แด่ตำนานแฟนตาซีมังงะ ที่ ดาร์ก เฟียส เกรี้ยวกราด และเท่ที่สุดเรื่องนึงเท่าที่เคยมีมา
เเด่....กัซ กรีฟิส แคสก้า
แด่....อาจารย์มิอุระ The real Berserker”
ขอบคุณสำหรับการ์ตูนดีๆ ครับ
#peoplepersona
#เขย่งก้าวกระโดด
ที่มา
https://akibatan.com/2017/08/lets-find-out-why-does-berserk-manga-really-go-on-hiatus/
https://akibatan.com/2017/09/berserk-creator-reveals-he-based-band-of-the-hawk-on-high-school-friendship-in-his-lecture-to-mangaka-newcomer/
https://www.online-station.net/anime/395037/?fbclid=IwAR056jKsRp2KQxwOp-IF1BFoc9UizzpY0N7WpDNATv4zAsbsANXFsrZArgI
https://www.gypzyworld.com/photo/view/1297
http://tabletop-thailand.blogspot.com/2015/04/berserker.html
https://sites.google.com/site/21121singthiisnci/prawati-berserk
https://www.silpa-mag.com/culture/article_54678
